کشت و تکثیر یاخته‌های بنیادی لیمبوس انسان در محیط آزمایشگاه

چکیده هدف: ارزیابی کشت یاخته‌های بنیادی لیمبوس قرنیه انسانی با حفظ خواص ذاتی و قدرت تکثیری آن‌ها در آزمایشگاه به منظور پیوند در بیماران دچار نقص یاخته‌های بنیادی ناحیه لیمبوس. روش پژوهش: نمونه‌های لیمبوس حاوی یاخته‌های بنیادی، از بانک چشم جمهوری اسلامی ایران تهیه شد. کشت قطعات لیمبوس بر روی پرده آمنیونی بدون یاخته (برهنه) به مدت 21 روز صورت پذیرفت. مورفولوژی یاخته‌ها پس از 13 و 21 روز کشت، توسط ایمونوسیتوشیمی، با استفاده از پادتن‌های کانکسین-43،‌ کراتین-3 و پان‌سیتوکراتین و بیان ژن‌های اختصاصی قرنیه با روش RT-PCR مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: پس از 2 تا 3 هفته،‌ یاخته‌های اپی‌تلیوم لیمبوس، صفحه‌ای در اندازه تقریبی 2cm 2×2 را بر روی پرده آمنیونی برهنه ‌تشکیل دادند. مطالعه هیستولوژی صفحه اپی‌تلیومی تشکیل‌شده نشان داد که این یاخته‌ها متشکل از 4ـ1 لایه یاخته‌ای، بین محل قرارگیری قطعه بافتی و حاشیه کشت می‌باشند. بررسی‌های ایمونوسیتوشیمی با استفاده از نمونه‌های لیمبوس و قرنیه طبیعی و لیمبوس کشت‌شده،‌ نمایانگر بیان کراتین-3 و کانکسین-43 در نمونه‌های قرنیه طبیعی بود ولی بیان ضعیفی از این نشانگرها در یاخته‌های کشت‌شده دیده شد. هم‌چنین تحلیل داده‌های RT-PCR نشان داد که ژن 63P و 12K، هم در یاخته‌های لیمبوسی کشت‌شده و هم در نمونه‌های لیمبوس طبیعی بیان می‌گردد؛ در حالی که در قرنیه، تنها بیان ژن‌های 3K و 12K دیده شد و بیان 63P مشاهده نشد. نتیجه‌گیری:‌ مطالعه نشان داد که یاخته‌های لیمبوسی طی 21 روز کشت، خواص بنیادی خود را از نظر مورفولوژی و بیان ژن‌های خاص آن ناحیه حفظ نمودند و می‌توان‌ از آن‌ها برای درمان بیماران دچار نقص یاخته‌های بنیادی لیمبوسی استفاده نمود. · مجله چشم‌پزشکی بینا 1384؛ سال 10، شماره 4: 429-419.